WHat een verschil, slechts weken hebben in Canada gemaakt. Naarmate het nieuwe jaar kwam en ging, liepen premier Justin Trudeau en zijn heersende liberale partij, na bijna een decennium aan de macht, de conservatieven achter met 25 punten – en geconfronteerd met electorale vergetelheid. Een verkiezing was door de herfst te wijten. Het zag eruit alsof het eerder zou kunnen komen. De oppositiepartijen in het Lagerhuis werkten om de regering neer te halen.
Tegenwoordig bevindt Canada zich midden in die vroege verkiezingen, maar de omstandigheden zijn dag en nacht. Trudeau is weg, vervangen door de voormalige Bank of Canada en de gouverneur van Bank of England Mark Carney. En het was Carney zelf die een snelle verkiezing belde voor 28 april. Meest verrassend van allemaal, de liberalen zijn weer in de peilingen – en nu de voorkeur om te winnen. En het is allemaal te danken aan een onbezonnen Amerikaan in het Oval Office.
De laatste drie maanden hebben de oude stelregel belichaamd dat ‘gebeurtenissen, beste jongen, gebeurtenissen’ de kansen in korte volgorde kunnen verstoren. Nadat Donald Trump in november was gekozen, werden Canadezen nerveus over wat zijn tweede termijn voor het land zou kunnen betekenen. Dat het niets goeds zou zijn, was al in december duidelijk toen Trump Trudeau pestte, zware tarieven beloofde en zelfs de annexatie bedreigde om van Canada de ‘gekoesterde 51e staat’ te maken.
Met de beschuldigingen van Trump groeide de druk op het zeer impopulaire Trudeau om opzij te stappen alleen. Canada had een nieuwe, fulltime en gerichte leider nodig, met veel landingsbaan om met Trump om te gaan en zijn bod op hemisferische dominantie. Dus kondigde Trudeau zijn ontslag aan op 6 januari, de datum van Trump was gecertificeerd. Een korte liberaal leiderschapsrace volgde in maart en Carney werd premier. Op zondag belde hij een snelle verkiezing terwijl kiezers zich rond de vlag en de zittende liberalen verzamelen, en tegen de Yankee -dreiging.
De liberale leiderschapsrace was gericht op wie het beste kon omgaan met Trump en Canada’s (voormalig?) Ally. De algemene verkiezingen zullen die focus delen.
Canada heeft al teruggeschoten op de VS met wederzijdse tarieven van 25%. Naarmate een meer ingrijpende ronde van door Trump geïnduceerde taken opdoemt, belooft Carney terug te vechten. Het was moeilijk te missen dat zijn eerste buitenlandse reis als premier naar Frankrijk en het VK was, en Carney heeft gezegd dat Canada de Amerikaanse handelsgesprekken niet zal betreden totdat Trump de 51e staatsgesprekken laat vallen – en wat respect toont.
Lees meer: Hoe Canada verslaafd raakte aan de Amerikaanse economie
Dat harde toespraak lijkt zijn vruchten af te werpen in een land waar kiezers het Amerikaanse volkslied opdrogen, vakanties in het zuiden annuleren en Amerikaanse goederen boycotten.
Het is geen toeval dat Carney zondag zijn campagne heeft gelanceerd en vroeg om een ”sterk, positief mandaat” om met Trump niet lang na de aankondiging van een beoordeling van het plan van Canada om F-35 straaljagers te kopen van de Amerikaanse wapenfabrikant Lockheed Martin, een contract ter waarde van tientallen miljarden aankondigen. Canadezen zijn woedend op Trump en de VS, en Carney grijpt behendig die woede aan en laat de conservatieve partijleider Pierre Poilievre op een ongemakkelijke plek achter.
Poilievre heeft beloofd om tegen Trump te staan, met het argument dat hij een “stoere vent” is die de Amerikaanse president aankan. Maar hij heeft door velen gezien als een “op Trump geïnspireerde” figuur en de liberalen werken overuren om hem te schilderen als Maple Maga. Zijn basis is meestal Trump-vriendelijk, zelfs als de meeste Canadezen dat niet zijn. Diezelfde Canadezen zien de liberalen van Carney ook als beter geschikt om Trump aan te pakken, met 43% van hen maakte zich zorgen dat Poilievre zich zou “overkomen” naar de eisen van de president.
Helaas voor Poilievre is Trump het bepalende verkiezingsprobleem gezien hoe cruciaal de bilaterale relatie is voor de welvaart en veiligheid van Canada.
Canada en de VS hebben een nauwe verdedigingsrelatie, met gezamenlijk lidmaatschap in de NAVO en Norad, het Continental Aerospace Command. De landen delen informatie over de nationale veiligheid, hoewel Trump heeft meegenomen over het schoppen van Canada uit het Five Eyes Intelligence Network.
De handel tussen de VS en Canada is meer dan $ 1 biljoen Canadees per jaar waard. Die handel heeft ongeveer 8 miljoen Amerikanen in dienst en Canada is de toonaangevende exportpartner voor 32 staten – essentiële goederen zoals potas, uranium, aluminium en kritische mineralen. De Amerikaanse auto -sector is ook nauw verbonden met die van Canada en is goed voor 3% van de Amerikaanse BBP. Maar de economische relatie is toch scheef, waardoor Canada bijzonder kwetsbaar is.
Met de Canadese economie, verdediging en zelfs soevereiniteit op de lijn, is het geen verrassing dat de verkiezingen over Trump gaan en wie hem het beste aan kan – en hoe. Maar het is nog steeds een schok om getuige te zijn van de ultra-rapide heropleving van een liberale partij die niet zo lang geleden als moribund werd afgeschreven.
Als de liberalen inderdaad overleven en vasthouden aan de macht in de komende april, zullen ze Trump te bedanken hebben – maar ze zullen hem ook hebben om mee om te gaan.
